Ορισμός Φωνολογικής Διαταραχής
Αποτυχία στη χρήση αναπτυξιακά αναμενόμενων ήχων της ομιλίας (π.χ. λάθη στην παραγωγή, τη χρήση, την έκφραση ή την οργάνωση του ήχου, υποκαταστάσεις ή παραλείψεις ήχων).
Επιδημιολογία
Η διαταραχή αυτή είναι πιο συχνή στα αγόρια. Περίπου το 3% των παιδιών προσχολικής ηλικίας και το 2% των παιδιών ηλικίας 6-7 παρουσιάζουν φωνολογική διαταραχή. Από την ηλικία των 17 ετών, μόνο το 0,5% του πληθυσμού πλήττεται. Οι εξελικτικές φωνολογικές διαταραχές μπορεί να εμφανιστούν σε συνδυασμό με άλλες διαταραχές της επικοινωνίας, όπως ο τραυλισμός, η ειδική γλωσσική διαταραχή (SLI), ή απραξία του λόγου (developmental apraxia of speech).
Χαρακτηριστικά
- Απλοποιήσεις συλλαβών (π.χ. λάπα αντί ντουλάπα)
- Αναδιπλασιασμοί συλλαβών (π.χ. τιτί αντί κουτί)
- Παραλείψεις φωνημάτων ή συμφωνικών συμπλεγμάτων (π.χ. καότο αντί καρότο, πιτι αντί σπίτι)
- Μετάθεση φωνημάτων (π.χ. βλιβίο αντί βιβλίο)
- Αντικαταστάσεις φωνημάτων (π.χ. φαλασσα αντί θάλασσα, λόδα αντί ρόδα, βέντρο αντί δέντρο, τσέρω αντί ξέρω)
- Αλλοίωση φωνημάτων
Πρόγνωση
Σχετικά με την πρόγνωση, η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών που παρουσιάζουν αρθρωτικές – φωνολογικές διαταραχές ολοκληρώνουν το πρόγραμμα τους με απόλυτη επιτυχία.
Βέβαια, μελέτες σε φυσιολογικά αναπτυσσόμενα παιδιά απέδειξαν ότι οι καλές γλωσσικές δεξιότητες είναι δείκτης πρόγνωσης της σχολικής απόδοσης αργότερα (Share 1995), ενώ αντίστοιχες έρευνες σε παιδιά µε µαθησιακές διαταραχές έδειξαν καθυστέρηση στην ανάπτυξη της γλώσσας τόσο σε φωνολογικό επίπεδο όσο και στο εύρος του λεξιλογίου και στην προφορική έκφραση (Gallagher, Frith & Snowling).
Ακόμη, έρευνες έχουν αποδείξει πως το παιδί του νηπιαγωγείου που δεν έχει επαρκώς κατανοήσει την έννοια του συλλαβισμού ,της κατηγοριοποίησης, και άλλες χωροχρονικές έννοιες της προσχολικής ηλικίας, δεν προφέρει όλους τους ήχους της ελληνικής γλώσσας και ο λόγος του είναι λακωνικός ή ασαφής, θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερη δυσκολία στην αφομοίωση της ύλης στην πρώτη δημοτικού, από τον συνομήλικό του ο οποίος έχει κατακτήσει τα παραπάνω.
