Τα πιο συχνά ερωτήματα των γονέων για την καθυστέρηση ομιλίας

Η καθυστέρηση στην ομιλία εδώ και πολύ καιρό αποτελεί ανησυχία των γιατρών. Η ανησυχία είναι βάσιμη, επειδή μια σειρά από αναπτυξιακά προβλήματα συνοδεύουν την καθυστερημένη έναρξη της ομιλίας. Επιπλέον, η καθυστέρηση ομιλίας μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην προσωπική, κοινωνική, ακαδημαϊκή και, αργότερα, την επαγγελματική ζωή ενός ατόμου.

Σε ποια ηλικία συνήθως μιλάνε τα παιδιά;

Σε γενικές γραμμές, στα παιδιά με φυσιολογική εξέλιξη (Τσιάντης & Αλεξανδρίδης, 2008):

• μεταξύ του 6ου και 10ου μήνα ηλικίας εμφανίζεται το βάβισμα,
• μεταξύ του 8ου και 10ου μήνα αναπτύσσεται η κατανόηση των λέξεων,
• στην ηλικία των 12-13 μηνών αρχίζει η εκφορά των λέξεων (έναρξη ομιλίας)
• μεταξύ 12ου και 24ου μήνα αναπτύσσεται ο συνδυασμός λέξεων (φράσεις)
• από την ηλικία των 2 ετών παρουσιάζει αλματώδη εξέλιξη στη γραμματική δομή (μορφολογία και σύνταξη)
• στην ηλικία των 3 ετών έχει κατακτήσει τις βασικές μορφο- συντακτικές δομές της μητρικής του γλώσσας
• στην ηλικία των 4 ετών έχει μάθει και εφαρμόζει τους βασικούς γραμματικούς κανόνες

Το παιδί μου είναι 20 μηνών και λέει μόνο «μαμά, μπαμπά, παππού, άτα, νάνι και λίγες ακόμα λεξούλες»; Πρέπει να ανησυχώ;

Σε αυτή την ηλικία και πλησιάζοντας τα 2έτη, μας ενδιαφέρει αρκετά η αντίληψη του παιδιού και στη συνέχεια ελέγχουμε τη γλωσσική ικανότητα. Γι’ αυτό το παιδί θα πρέπει:

• Να περπατάει
• Να μιμείται τη συμπεριφορά των γονιών ή μεγαλύτερων παιδιών (π.χ. να κάνει πως μιλά στο τηλέφωνο)
• Να ενθουσιάζεται με την παρέα άλλων παιδιών (π.χ. στην παιδική χαρά ή στον παιδότοπο)
• Να δείχνει το αντικείμενο ή την εικόνα που του ονομάζετε (π.χ. ζωάκια, παιχνίδια)
• Να δείχνει τα μέρη του σώματός του και τα ρούχα του
• Να ακολουθεί απλές οδηγίες (π.χ. φέρε το ποτήρι, δείξε το ποτήρι)
• Να μιμείται ήχους ζώων ή άλλων αντικειμένων
• Να προσπαθεί να μιμηθεί συλλαβές ή μικρές λεξούλες
• Να γυρίζει στο όνομά του και να σας προσέχει όταν του μιλάτε
• Για να μιλάμε για καθυστέρηση στην ομιλία θα πρέπει το λεξιλόγιο του παιδιού να παραμένει σταθερό (δηλ. να μην εμπλουτίζεται) ή να είναι μικρότερο των 15 λέξεων στην ηλικία 2,5-3 ετών.

Μήπως φταίω εγώ; Μήπως δεν του μίλαγα αρκετά ή σωστά και του το προκάλεσα αυτό;

Oι περισσότερες έρευνες συμφωνούν ότι οι κακές συνθήκες διαβίωσης, η φτώχεια, η γονική ψυχοπαθολογία, το ανεπαρκές γλωσσικό πρότυπο στην οικογένεια, η έλλειψη ποσοτικών και ποιοτικών ερεθισμάτων, η διγλωσσία, η ψυχοσυναισθηματική στέρηση, καθώς και η κακοποίηση του παιδιού σχετίζονται με την καθυστέρηση γνωστικών και γλωσσικών λειτουργιών.

Επίσης, περίπου το 39% των παιδιών με γλωσσική διαταραχή έχουν συγγενή πρώτου βαθμού είτε με την ίδια διαταραχή είτε με ιστορικό γλωσσικής ανεπάρκειας, συγκριτικά με το 3% του γενικού πληθυσμού.

Η έναρξη ομιλίας ενός παιδιού όμως δεν καθορίζεται από το πόσο πολύ μιλάει ένας γονιός. Άλλωστε αυτό εξηγείται σε γονείς που έχουν δύο παιδιά και το ένα από αυτά καθυστέρησε να μιλήσει. Έκανε κάτι λιγότερο η μητέρα ή ο πατέρας στο παιδάκι με την καθυστέρηση στην ομιλία; Η απάντηση είναι προφανής! Το πότε θα ξεκινήσει ένα παιδί εξαρτάται από το ρυθμό του και το “υλικό” του. Αυτό που κάνει ένας Λογοθεραπευτής είναι να αξιολογήσει τα αίτια αυτής της καθυστέρησης και να δώσει στο παιδί κατάλληλα ερεθίσματα για την έναρξη ομιλίας.

Τι προκαλεί την καθυστέρηση λόγου; Ποια είναι τα αίτιά της;

Παρά το γεγονός ότι αυτή η ερώτηση είναι συχνή, συχνά δεν είναι εύκολο να απαντηθεί. Υπάρχουν πλήθη των πιθανών «αιτίων» για μια γλωσσική διαταραχή σε παιδιά. Μερικά είναι πολύ προφανή, και μερικά είναι δυστυχώς ακόμη άγνωστα ή τουλάχιστον αβέβαια.

Μερικές κοινές αιτίες είναι: απώλεια ακοής, χρόνιες μολύνσεις των αυτιών, συγγενείς γενετικές ανωμαλίες, εγκεφαλική βλάβη πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τη γέννηση, τραυματική βλάβη του εγκεφάλου ή εγκεφαλικό επεισόδιο, σύνδρομα, νοητική υστέρηση, γλωσσικές ή μαθησιακές δυσκολίες, διαταραχή στην ακουστική διάκριση, καθυστερημένη ανάπτυξη που σχετίζεται με προωρότητα, αδυναμία ή διαταραχή της κίνησης των αρθρωτών, αισθητηριακές διαταραχές, Ειδική Γλωσσική Διαταραχή.

Μερικά παιδιά καθυστερούν στην ομιλία / επικοινωνία χωρίς προφανή λόγο. Μπορούν να αναπτύσσονται σύμφωνα με την τυπική εξέλιξη, απλά καθυστερούν.

Ο έγκαιρος εντοπισμός και η κατάλληλη παρέμβαση μπορεί να μετριάσει τα συναισθηματικά, κοινωνικά και γνωστικά ελλείμματα και να βελτιώσει το αποτέλεσμα (Alexander, 1999).

Εργαστήρι Λογοθεραπείας Άννα Χούρλια

Το εργαστήρι μας αναλαμβάνει περιστατικά με Καθυστέρηση Λόγου. Καλέστε μας στο 2410 627 755 για να κλείσετε το ραντεβού σας.